SMG’ye dair örnek bir uygulama: Kanada örneği - MİMDAP
Ana Sayfa Bağlantılar Biz Kimiz İletişim Mimar İş İlanları
ANA SAYFA
SMG’ye dair örnek bir uygulama: Kanada örneği
Share 14 Aralık 2007

Kanada, mimarlık mesleğine dair oldukça doğru yasal uygulamaları geliştiren ülkelerden birisi. Özellikle Meslek Odası’nın tutumu ve de Sürekli Mesleki Eğitim’in uygulanması gibi açılardan Türkiye’ye örnek teşkil edebilecek nitelikte.

Bu konuda yapılmış olan araştırmayı okuyunca Türkiye Mimarlar Odası tarafından uygulanan SMGM programını, etkinlikler katılım sırasında alınan kredileri, bu kredilerin belli bir toplama ulaşması şartının, eğer 15 kredi toplamaz iseniz serbest mimarlık mesleğinin yasal icrası anlamına gelen “büro tescil belgesi”nin alınamıyor olmasının da unutulmaması gerektiğini vurgulamak isteriz.

Raşit Gökçeli’nin hazırlamış olduğu, Kanada – Québec örneği üzerinden SMG araştırmasını sizlerin bilgisine sunuyoruz.

Mimdap

Kanada’da Meslek İlkeleri:

• Mesleğin uygulanması yasal güvence koruması altında
• Meslek Yasası özel disiplinleri ilgilendiriyor
• Meslek Kanunu tüm meslekleri kapsıyor
• Meslek Odası yarı özerk
• Meslek Odası Kamu yararını gözetmekle hükümlü
• Mesleğin mükemmel ve kusursuz uygulanması amacı
• Denetim mekanizmaları güçlü
• Yaptırımlar güçlü
• Meslek Odası mesleki sorumluk konusunda işlev görmekte
• Sürekli Mesleki Eğitim kamu yararı (kamunun mükemmel mesleki hizmet alabilmesi ) açısından anlamlı.

Kanada’da mimarlık mesleğinin uygulanması her bir eyaletin kendi yasalarına tabidir.

Québec eyaletinde geçerli olan mimarlık yasası uyarınca, yasa içeriğinde nitelikleri açıkça belirtilmiş yapıların planları ve iş organizasyonları sadece Québec Mimarlar Odası üyesi mimarlar tarafından yapılabilir.

Mimar unvanı da yalnızca Québec Mimarlar Odası üyeleri tarafından kullanılabilir. Mimarlık Yasası, Québec Mimarlar Odası’nın Yönetmeliği ile bütünleşir.

Meslekler kanunu, meslek odasının ve üyelerinin yönetilme biçimini yasanın ilkeleri doğrultusunda ayrıntılı olarak belirler. Yönetmelikler arasında mimarların kamu, hizmet kullanıcıları ve meslek karşısındaki görev ve ödevlerini belirleyen deontoloji kanunu da yer alır.

Mesleği uygulama yetki belgesi (izin belgesi) alma koşulları:

(Mimarlar Hakkında Yasa md. 10)

İstekte bulunmak;

a) Hükümet tarafından geçerliliği tanınan ya da Meslek Odası Bürosu (yönetimi) tarafından muadeleti kabul edilen bir diploma (yüksek okul) sahibi olmak.

Büro başkan, meslekler kanunu uyarınca seçilmiş 13 üye, Québec Meslekler Ofisi tarafından tayin edilmiş 3 yöneticiden oluşur. (Mimarlar Hakkında Yasa madde 5).

b) Meskleki fromasyon stajlarının gerektirdiği koşulları sağlamış olmak.

c) Meslek Odası’nın (Mimarlar Odası) şart koştuğu sınavlarda başarılı olmak,

d) Mimarlar Hakkında Yasa, ve Meslek Bürosu tarafından şart koşulan koşul ve formalitelerin gereklerini yerine getirmiş olmak,

Mesleği uygulama yetki belgesi (izin belgesi) alınması:

Meslek Odası Bürosu yetki / izin belgesini ön gördüğü koşullarla verir. (Mimarlar Hakkında Yasa md. 11)

a) Mimarlar Hakkında Yasa’nın 10. maddesi d ila f bentlerindeki koşulları sağlamış bulunan ve Meslek Odası Bürosu tarafından tanınan bir işveren (patron ) yanında (dokuz ) 9 yıl çalışmış bulunmak.

b) Kanada’nın başka bir eyaletindeki Mimarlık Örgütünün üyesi olmak (Québec eyaleti ile muadelet eşdeğerlilik olması ve Mimarlar Hakkında Yasa’nın 10. md koşullarını yerine getirmiş olmak ) koşulları ile.

c) Mimarlar Hakkında Yasa’nın f bendi koşullarını sağlamak ve meslek Odası Bürosu tarafından mesleği uygulamak için her türlü özelliğe sahip bulunan kişiler.

Geçici İzin belgesi
(Mimarlar Hakkında Yasa md.12)

Meslek Odası bürosu kendi öngördüğü koşullarla Québec’teki hükümet tarafından tanımış bir mimarlık okulunda öğretim elemanı olarak çalışan kişilere geçici bir yetki izin belgesi verebilir. Bu geçici izin kişinin öğretim üyeliği süresince geçerlidir.

Mesleği Uygulama Yetki / İzin Belgesi: Adı geçen mesleği uygulamak üzere Meslek Odası Kütüğüne yazılmış bulunmak koşulu ile meslek unvanını kullanma yetkisini içeren meslek kanunu ile Fansız dili şartına uygun olarak verilen izin belgesi.

Özel Mesleği Uygulama Yetki / İzin Belgesi: Belirli bir zaman dönemi için verilen ve kişiye mesleğin titrini unvanını ya da mesleği uygulama yetkisini veren belge.

Tablo (kütük): Bir Meslek Odası’nın Meslek Kanunu uyarınca tanzim edilmiş bulunan koşulları yerine getirmiş bulunan üyelerinin listesi.

Stajlar ve Meslekte mükemmeliyet Kursları
(Meslekler Kanunu md. 55)

Meslek Odası’nın bürosu mesleki denetim komitesinin ya da disiplin komitesinin ya da meslek kanununun
94. md j bendindeki hükümler uyarınca, Meslek Odası’nın her bir üyesini bir mesleki stajı ya da bir mesleki mükemmelleşme kursunu başarı ile tamamlamak zorunda bırakmaya yetkilidir.

Mesleği Uygulama Yetkisi / İzninin Askıya alınması ya da kısıtlanması

Meslek Odası’nın bürosu mesleki denetim komitesinin ya da disiplin komitesinin ya da meslek kanununun 94. md j bendindeki hükümler uyarınca, Meslek Odası’nın her bir üyesini bir mesleki stajı ya da bir mesleki mükemmelleşme kursunu başarı ile tamamlamayan bir üyenin mesleği uygulama yetki / iznini söz konusu staj ya da kursları başarı ile tamamlayana kadar, kısıtlayabilir ya da askıya alabilir.

Kütükten Silme
(Mesleği Uygulama Yetki / İzninin İptali)

Eğer bir Oda üyesi, bir staj ya da bir meslekte mükemmelleşme kursunda sürekli olarak başarı
sağlayamıyor ise ve aynı zamanda mesleği uygulama yetkisi askıya alınmışsa, yazılı savunmasını ya da kendini doğrulayıcı beyanlarını aldıktan sonra Meslek Odası kütüğünden sürekli olarak silebilir ya da mesleği uygulama yetkilerini sürekli olarak kısıtlayabilir.

Kompleks bir yapı / meslekler bürosu / meslekler konseyi vs…

Meslekler bürosu bakana bağlı…

Meslek odaları mesleki sorumluluk sigortası şirketleri kurabiliyorlar.

Québec Meslekler Ofisi
/ OFFICE DES PROFESSIONS DU QUÉBEC
5 üye / (Bizdeki UMYK Yasa tasarısındaki yetkiler ve işlevler benzeri) / 1 üye hükümet tarafından doğrudan 3 üye başkan ve 2. başkan dahil olmak üzere meslekler konseyi tarafından önerilen 5 isim arasından üyelerin 4’ü profesyonel 1 üye de mesleklerin kamu yararını gözetme işlevleri konusunda çaba sarf etmiş bir şahsiyet.

Devletten ödenek alırlar

Meslekler Ofisi Mesleğin odalar tarafından kamu yararına uygulanmasına göz kulak olur.

Meslekler Ofisi her bir meslek odası’nın kamunun çıkarlarını korumasını gözetir. Bu amaçla Meslekler Ofisi, ilgili her Meslek Odası ile işbirliği halinde, Meslek Odalarının işleyiş mekanizmaları, yasaları ile ilgili gerekli denetimde bulunur. (Söz konusu denetimler meslekler kanunu kuralları dâhilinde yapılır).

Mesleklerarası Konsey (LE CONSEIL INTERPROFESSIONNEL ) / her bir meslek odasının başkanı ya da odanın belirlediği bir üye.

Meslek odaları ile ilgili yukarıdaki konularla somut konularda her türlü girişimi yetkili olarak yapar.

Meslek odalarının oluşturulmalarına karar verir.

Québec Mimarlar Odası 2006 – 2007 mükemmelleşme uzmanlaşma programı. Dönem için 11 yeni konu önerilmekte. Yeni eğitim konuları arasında sürdürülebilir gelişme, personel yönetimi, genel mimarlık kültürü bulunuyor.

Sürekli eğitim altı bölüm içerisinde ele alınıyor

1- Yönetim ve proje
2- Teknik konular
3- Mimarlık kültürü
4- Büro yönetimi
5- Planlama ve tasarım
6- Mevzuat ve hukuki konular

2005 yılından itibaren merkezin uzağında taşrada yaşayan üyeler için Sürekli Mesleki Eğitim alanında inter-aktif dersler / sanal dersler düşünülmüş ve program başarı sağlamıştır

Eğitim olabildiğince çeşitlendirilmekte, kaliteli ve deneyimli eğitmenler kullanılmakta eğitim içerisinde pratiğe, örnek olaylara, somut örneklere, aktörlerin rollerinin ele alındığı alıştırmalara yer verilmektedir.

Eğitim programındaki ana konuların alt başlıkları ise aşağıdaki gibi:

Yönetim ve proje

Arbitraj ve arabuluculuk (bilirkişilik)
İnşaat süreci içerisindeki aktörlerin ortak menfaatler içerisinde buluşturulmaları
İnşaat sektöründe oluşabilecek ihtilafların önlenmesi ve normlara bağlanması
Proje yönetimi
Proje stratejisi ve proje maliyetlerinin yönetimi
İnşaat Projelendirilmesinde risk öngörümü ve yönetimi

Teknik konular

İnşaat maliyetlerinin öngörümü
Ekolojik yapılarda plan ve inşaat süreci maliyet tablolarının oluşturulması
Şantiye Yönetimi
İnşat süreci ile ilgili maliyet tablolarının oluşturulması

Mimarlık kültürü

Québec mimarlık tarihi

Büro yönetimi

Müşteri ve 3. kişilerle ilişkiler büro yönetimi personel ile ilişiler ve istihdam – personel politikaları istihdam sürecinde karşılıklı kişisel sorumluluklar müşteriyi dinleyebilmek (müşteri memnuniyeti)

Planlama ve tasarım

Bütünleşik dizayn süreci (sürdürülebilir ekolojik yapı tasarımında uygulanan yöntemler)
Doğal ve yapay aydınlatma ışık kullanma yöntemleri

Mevzuat ve hukuki konular

Medeni yasa ve gayrimenkul (inşaat) ipoteği
Québec Yapı (imar) yönetmeliği
Mimarın mesleki sorumluluğu: yasal çerçeve
Mimarın mesleki sorumluğu: inşaat süresi boyunca
Mimarın yasal sorumluğu: inşaat bitimi sonrası

Hazırlayan: Raşit Gökçeli

Konu hakkında Mimdap’ta daha önce yayınlanan yazılar:

8 Yorum
  1. Önce Türkiye deki uygulamaya benzer bir durum bulmuştuk diye sevinmiştim ama daha detaylı inceleyince durumun yine de güzel ülkemizdeki kadar akıldışı olmadığını gördüm. Şöyle ki: Türkiyedeki durum ile tek benzer taraf 28 saat etkinlik yapmalarının gerekmesi. Ancak bunun nedeni de Türkiye’deki gibi bir baskı ve terör ortamı yaratmak değil, eğitim kuruluşları arasındaki çok büyük farklılıkları bir dereceye kadar mesleki uygulamalar aşamasında azaltmak. Daha önemlisi ücretli çalışan mimarların kendilerini geliştirebilmeleri için fırsatlar yaratmak. (Ayrıca Quebec ile ilgili soru sormaya başladığım anda insanların yüzlerinde geniş bir gülümseme yayıldığını da belirtmem lazım.)
    1.Etkinliklere katılmama durumunda Quebec Mimarlar Odası tarafından otomatik olarak meslekten men cezası verilemiyor. Bu çok uzun bir süreç sonunda…
    2.Meslektekilerin neredeyse tamamı bu işten muaf tutulmuş durumda. Çünkü mimarlık alanında denklik veren bir bölgede sürekli çalışanlar, herhangibir üniversitede mimarlıkla ilgili eğitim programına katılanlar bundan muaf tutuluyorlar. Ayrıca rahatsız olanlar, yurt dışında bulunanlar, herhangibir mimari konuyu tartışmak üzere bir araya gelip o konu ile ilgili tartışma yapanlar (içlerinden birisinin animatör olması lazım) (7 saat), herhangibir mimari ile ilgili alanda araştırma yapan bir üniversite çalışanı yada araştırma enstitüsü çalışanı mimar (28 saat), herhangi bir mimarlıkla ilgili dersi hazırlayan öğretmen mimar (14 saat), mimari ile ilgili herhangibir metni hazırlayanlar (dikkatinizi çekerim sayın Mimdap emekçileri) (14 saat)…. vs.
    2.Etkinlikler sadece Mimarlar Odası tarafından düzenlenen etkinliklerle sınırlı değil. Örneğin mimarlıkla ilgili kitap okumak, film seyretmek, mimarlıkla ilgili bir sergiye gitmek yada bir bina ziyareti yapmak 14 saat karşılığı sayılıyor.
    Mimarlar yıl içinde yaptıkları ve eğitim sayılabilecek etkinlikleri bildiriyorlar, bunlara ilaveten odanın ve değişik yerlerin düzenlediği etkinliklere de katılabilirler. Tüm bunların 28 saati karşılaması gerekiyor. Ancak eğer karşılamazsa yine de sorun değil, 31 Ocak 2009-2010 tarihlerine kadar vakitleri var. Bu konuyu daha detaylı incelemek isteyenler buradaki internet adresinden doğrudan doğruya yukarıda özetlediğim maddelere ulaşabilirler.

    Yılmaz Kuyumcu | 14 Aralık 2007

  2. Zaten odanın bu SMG uygulaması işini tescil belgesi vermeyecek kadar büyük bir iktidar aracı haline dönüştürmesi su götürmez bir adaletsizlik.
    Bunun yanında diğer büyük bir sorun ise, düzenlenen etkinliklerde, bir tür ‘öğrenci’ ya da ‘dinleyici’ olmaktan öteye geçemeyen, edilgen bir meslek insanı tipi yaratılıyor olmasıdır bana kalırsa.

    Mesela sayfalarca bildiri hazırlayan ve sunan bir mimar, dinleyici olarak katılıp, belki de etkinlikte uyuyan biriyle aynı puanı mı alacak?

    Kendi şartlarıyla, odadan bağımsız bir şekilde sempozyum, yuvarlak masa toplantısı, vs… düzenleyip, bunun yöbeticiliğini yapanlar hiç mi kazançlı çıkmayacak?

    Emek verenin değil de, itaat edenin kazandığı bir sistem değil mi bu uygulanmakta olan?

    Bu soruların cevapları da zaten odanın etkinlikler listesinde bulunuyor.
    Görmek için buraya tıklayabilirsiniz

    Gizem Aksümer | 15 Aralık 2007

  3. Evet, bende R. Gökçeli’nin hazırlığını dikkatle okudum. Bu çalışma bizim SMG programına yardımcı olan belgeler arasına girdi mi bunu bilemiyorum, girdiğini sanmıyorum; keşke girmiş olsaydı. Zira buradaki çalışma ile bizde uygulanan sitem bence çok farklı. Sayın Kuyumcu’nun açıklamaları çok yerinde olmuş, bizde oda bağımlı bir eğitim hedeflendiği gibi zorlama şartları da çok ağır. Yine Kanada da eğitimin aslında niteliğine önem verilirken ve bunu mesleği yaparken çeşitli projelerle alıyorsan ayrıca formalite kurs, ders işlerine önem verilmezken bizde sadece bunlara önem veriliyor. Hatta sadece bunlara katıldığını gösteren imzaya. Ne öğrendin, konuyu sonuna kadar izledin mi, bunlar mühim değil.

    Reşat Gül | 15 Aralık 2007

  4. bu çalışma çok iyi bir içerikle mesleki gelişme için perspektif sunmuş. Raşit Gökçeli’ye çalışmasını paylaşıma açtığı için evvela teşekkür etmek gerekir. ama mimdap tarafından Y. Kuyumcu imzalı Fransa ve ABD de SMG var mı sunumlarındaki asıl mesele mesleki gelişimde bilgi edinmenin önünün açık olmasıyla meslek odasının bu işlemler sırasındaki pozisyonu üzerineydi. ben o çalışmalarda tescil belgesi vermeyen bir meslek odası modeline rastlamadım. keza Gökçeli’de de bu konuda bir iz yok. kanımca ilerletici ve kimsenin yapmadığı bir tartışmayı gerçekleştiriyorsunuz. emeği geçenlere teşekkürler.

    Perran Su | 17 Aralık 2007

  5. bakin simdi ben mimar olmak istiyorum ama mimarlık zor is be abi!..benim abimde mimar her dakka ev,arazi ciziyor adamin gozunu bozar bu is!..
    nese ben kactim yorumumu okudugunuz icin tesekkur ederim:)

    hale merve | 24 Şubat 2008

  6. Evet, bende R. Gökçeli’nin hazırlığını dikkatle okudum. Bu çalışma bizim SMG programına yardımcı olan belgeler arasına girdi mi bunu bilemiyorum, girdiğini sanmıyorum; keşke girmiş olsaydı. Zira buradaki çalışma ile bizde uygulanan sitem bence çok farklı. Sayın Kuyumcu’nun açıklamaları çok yerinde olmuş, bizde oda bağımlı bir eğitim hedeflendiği gibi zorlama şartları da çok ağır. Yine Kanada da eğitimin aslında niteliğine önem verilirken ve bunu mesleği yaparken çeşitli projelerle alıyorsan ayrıca formalite kurs, ders işlerine önem verilmezken bizde sadece bunlara önem veriliyor. Hatta sadece bunlara katıldığını gösteren imzaya. Ne öğrendin, konuyu sonuna kadar izledin mi, bunlar mühim değil.

    hale mervehale merve | 24 Şubat 2008

  7. Aman sakın bu işin sonunda imtahanlar aşaması geliyor. Böyle bir güç meslek odasında siyasi olarak yönetimde bulunan grubun muhaliflerini sadece odadan değil meslekten de tasfiye edebileceği anlamına gelir. (Sınav amaçlı olsun çaktırılamayacak kişi yoktur) (Zaten gizli amaç da kanımca bu -şimdiki yönetim bunun için tekel konumunu kaybetmek istemiyor.)

    Yılmaz Kuyumcu | 24 Şubat 2008


Yorum yazmak için


  Avustralya’nın Melbourne kentindeki Penleigh ve Essendon Gramer Okulu’ndaki (PEGS) Müzik Merkezi, McBride Charles Ryan’ın (MCR) PEGS Kampüsleri genelindeki bir dizi girişiminin bir parçasıdır. 

Copyright © 2024 All Rights Reserved | Mimdap.org